Het grote dilemma! Als je wilt afvallen wat kun je dan het beste minderen? Wat zijn gezonde vetten en gezonde koolhydraten? Welke balans kun je het beste hanteren?
Er werd ons altijd voorgehouden dat je overgewicht krijgt of ziektes kunt ontwikkelen door het eten van te veel vetten. Verzadigd vet staat daarbij op de zwarte lijst.
Er zijn verschillende soorten vetten. Welke zijn gezond voor je en welke niet?
Er zijn onverzadigde vetten, verzadigde vetten en transvetten.
Onverzadigde vetten
Onverzadigde vetten zijn gezonde vetten die het lichaam nodig heeft. Daarbij horen ook de essentiële vetten. (die kan het lichaam niet zelf aanmaken en deze moeten we dan ook uit onze voeding halen. )
De essentiële vetten zijn de omega 3 en omega 6-vetzuren. Als je hier voldoende van binnenkrijgt dan maakt het lichaam zelf omega 9 aan. Deze is niet essentieel en komt veel voor in olijfolie.
Omega 3 zit vooral in vette vis, zoals zalm, haring, makreel, sardientjes en ansjovis. En ook in lijnzaad(olie), walnoten en chiazaden.
Omega 6 zitten in vrijwel alle oliën, zoals zonnebloemolie en in veel granen.
Het is helaas zo dat we tegenwoordig van de omega 6 snel te veel binnen krijgen.
Een disbalans in de verhouding met omega 3 en 6 is een reden waarom veel mensen last hebben van ontstekingen. En vooral als daarnaast ook nog veel transvetten genuttigd worden.
Van de onverzadigde vetten zijn vooral de koudgeperste echt gezond. Warmgeperste hebben veel voedingswaarde al verloren door de verhitting.
Verzadigde vetten
Verzadigde vetten zitten in alles wat dierlijk is, behalve in vette vis. Een andere vorm van verzadigde vetten vind je in kokosolie en rood palmvet. Deze zitten vol antioxidanten, caroteen en vitamine E en het verlaagt het cholesterol. Deze zijn gezonder dan die in dierlijke producten.
Transvetten
Transvetten komen ook voor in dierlijke producten. Deze hoeveelheden zijn slechts minimaal aanwezig. Dit type transvet is niet slecht voor de gezondheid.
De transvetten die erg ongezond zijn, zijn de vetten die door een chemisch proces gemaakt worden van onverzadigde vetten. Deze worden zo bewerkt dat er gehard vet of geharde boter van wordt gemaakt. En dus geen voedingswaarde meer heeft. Deze zitten dus in bewerkte voedingsproducten.
Koolhydraten
Koolhydraten zijn een energiebron voor ons lichaam. Voedingsmiddelen bevatten meestal een combinatie van energieleverende bronnen, zoals koolhydraten en vitamines en mineralen. Deze combinatie is natuurlijk de beste keuze.
Lege koolhydraten
Dit zijn voedingsmiddelen die nauwelijks of geen vitamines en mineralen bevatten. Deze koolhydraten bevatten alleen maar energie, en heten daarom lege koolhydraten. De grootste bron van lege koolhydraten is suiker. Dat zit in vrijwel alle kant-en-klare voedingsproducten, in maaltijdpakjes en – zakjes, snacks en frisdrank.
Glucose
Om van koolhydraten bruikbare energie te maken, zet ons lichaam ze snel om in een stofje dat glucose heet. Ook wel bloedsuiker genoemd. Na dit proces kunnen onze spieren en organen glucose gebruiken als energiebron. Als er teveel aan glucose binnen komt kan er een gedeelte tijdelijk worden opgeslagen in de vorm van glycogeen. Deze opslagruimte is beperkt. Wat er dan nog te veel aan glucose aanwezig is wordt opgeslagen als vet.
Tegenwoordig krijgen we al gauw teveel suiker binnen via onze voeding. Ons eetpatroon zit bomvol koolhydraten. (bewerkte voeding in overvloed in de supermarkten)
Door die overdaad krijg je steeds na het eten van zo’n product een grote dosis glucose in je bloed. Hierdoor heb je meerdere keren per dag een glucosepiek en het kan nare gevolgen hebben om regelmatig veel glucose in je bloed te hebben.
Insuline
Nadat koolhydraten zijn omgezet in glucose komt het hormoon insuline in actie. Insuline zorgt ervoor dat de energie die glucose levert op alle plekken komt waar energie nodig is.
En wat ik al eerder vertelde over dat het overschot uiteindelijk wordt opgeslagen, is er nog een groot nadeel. Het hormoon insuline blokkeert een enzym dat lichaamsvet kan afbreken.
Constante glucosepieken brengen op de langere termijn nog meer gezondheidsrisico’s met zich mee. Je lichaam kan na verloop van tijd overbelast raken. Het risico op insulineresistentie neemt toe. Dit betekent dat je lichaam helemaal niet meer reageert op insuline en dat kan leiden tot diabetes type 2.
Ook kunnen de glucosepieken bijdragen aan een te hoge bloeddruk en de kans op hart- en vaatziekten nemen toe.
Conclusie
Ik ben ervan overtuigd, en dat blijkt ook uit veel wetenschappelijke onderzoeken ondertussen, dat vooral lege koolhydraten de grootste factor is tot overgewicht. En het ontstaan van chronische ziektes en aandoeningen.
Eigenlijk komt het er op neer dat je het beste zoveel mogelijk bewerkte voedingsproducten links zou moeten laten liggen. De beste keuze voor je lichaam zou zijn voedingsproducten die ook echt voedingswaarde hebben en je lichaam dus kunnen voeden. Zoals groenten, fruit, noten, zaden, vis, (biologische) zuivel en eieren, granen, gezond vlees en gevogelte. Biologische producten zijn de producten met de meeste voedingswaarde en zonder chemische rommel. De dieren die bijv. melk, eieren en vlees leveren worden met de juiste voeding gevoederd zodat wij ook weer de vitamines en mineralen daaruit meenemen. Daar zal ik een andere keer op ingaan.
Ga de uitdaging aan met jezelf en je zult merken dat je meer energie krijgt en je goed en vitaal voelt door het eten van echte gezonde voeding.